İBADETİN ANLAMI VE KAPSAMI
İbadet; bir Müslüman’ın Yüce Allah’ın varlığını, birliğini ve büyüklüğünü tasdik etmesi, O’na teslimiyetle boyun eğmesi, O’nun kulu olduğunu bilmesi ve saygı ile O’na itaatte bulunması demektir. Öyle ise ibadet, insanın asli görevidir. İnsana yakışan da, bu görevini yerine getirmesidir. Zaten insanın yaratılış gayesi, Allah'a kulluk etmektir. Nitekim Yüce Allah Kur’an-ı Kerim’de“Ben cinleri ve insanları ancak bana ibadet etsinler diye yarattım”buyurmaktadır.
Diğer bir ayeti kerimede de“Hanginizin daha iyi amel işleyeceğini denemek için, ölümü ve hayatı yaratan odur. O, Azizdir, Gafurdur, her şeye galiptir, çok affedendir”buyrulmuş ve kulun, işlediği amelleriyle imtihana tabi tutulduğu belirtilmiştir. İbadetler, sırf Allah rızası gözetilerek yapılmalıdır. Çünkü Allah’ın emri olan ibadetler, ancak samimiyetle ve ihlasla yapıldığında makbul olur ve sahibini kötülüklerden uzaklaştırır.
İnsan, yaşayabilmek için, Allah’ın ihsan ettiği sayısız nimetlerden faydalanmaktadır. Allah’ın nimetlerinden faydalanmadan, hayatını sürdüren hiçbir canlı varlık yoktur. Bu nimetlere şükretmek gerekir. Allah’ın vermiş olduğu nimetlerin en büyük şükrü de, ibadetlerimizdir. Dinimize göre ibadet, kapsamı oldukça geniş bir kavramdır. Ancak Müslümanlar arasında ibadet denildiğinde akla öncelikle namaz, oruç, hac, zekât, sadaka ve kurban gelir. Bunların yanında; anne ve babaya saygı göstermek, muhtaçlara yardım etmek, kimsesizleri korumak da ibadettir.Ayrıca dinimizde; dürüst olmak, temizliğe önem vermek, okuyup ilim öğrenmek, hayvanları sevmek, doğayı ve çevreyi korumak da ibadet olarak değerlendirilir.
Çünkü Yüce Allah, Kur’an-ı Kerim’de bu gibi güzel davranışları emretmiştir. Mesela bir ayette şöyle buyurmuştur: “… Akrabaya, yoksula, yolcuya hakkını ver. Gereksiz yere saçıp savurma.”
İslam dininde, kişinin kendine ve topluma faydalı olmak amacıyla yaptığı her güzel iş, salih amel olarak değerlendirilir ve ibadet kabul edilir. Kur’an-ı Kerim’de yer alan pek çok ayette iman ve salih amel kavramı birlikte zikredilir. Böylece iman eden kişilerin salih amel işlemesi gerektiği vurgulanır.